VI SİNİF.RİYAZİYYAT. MÖTƏRİZƏLƏRİN AÇILMASI

             

Mövzu:   Mötərizələrin açılması

Standart:1.2.1. Tam ədədlər üzərində hesablama əməllərini yerinə yetirir.

                     1.2.2.Vurma və bölmənin xassələrini tətbiq edir.

Təlim nəticələri:

                   Mötərizəni aça bildiyini nümayiş etdirir.

                    Vurmanın paylama xassəsini mötərizələrin açılmasına tətbiq edir.

İş forması: kollektiv və qruplarla iş                                                                                   İş üsulu:beyin həmləsi,müzakirə                                                          Resurs:dərslik,İKT avadanlıqları,iş vərəqi

                              Dərsin gedişi

      Problemin qoyulması.Motivasiya.

  Lövhədə 28-(12+5) və 28 +(12 + 5 ) ədədi ifadəsi yazılır.Şagirdlərdən bu ifadələrin  necə yerinə yetirildiyini soruşuram.Şagirdlər aşagıdakı cavablara uygun rəylər bildirirlər: birinci ifadədə 12 və 5 ədədinin cəmini 28 dən çıxırıq və ya 28 dən əvvəl 12 –ni,sonra isə 5- çıxırıq.İkinci ifadədə 28 ədədinin üzərinə əvvəlcə 12,sonra isə alınmış cəmin üzərinə 5 əlavə edirik.Bu təkliflərin riyazi ifadə şəklində yazılmasını təklif edirəm.

    28+ ( 12+ 5 )=28 + 12 + 5=45 və ya 28 – ( 12 + 5 )=28 -12- 5= 11

Şagirdlərin diqqətini hər iki ifadənin yazılışına yönəldirəm.

“ Bu yazılışlarda nə etdik?”sualı müzakirəyə qoyulur.

Şagirdlər tərəfindən “mötərizələrin açıldıgı” cavabını almaga çalışıram.

    

Tədqiqat sualı :İfadələrin sadələşdirilməsində mötərizələrin açılmasının

əhəmiyyəti    nədir?

    

 Burada şagirdlərin diqqətini mötərizənin yazılmadıgına və mötərizənin daxilindəki işarələrin necə dəyişdiyinə yönəldirəm. Aşagıdakı sualla uşaqlara müraciət edirəm:

      Sual:Uşaqlar burada nə baş verir?

              Şagirdlərin bu barədə fikirlərini dinləyirəm.

     Cavab:Mötərizənin qarşısında mənfi işarəsi olduqda  mötərizənin açılması    zamanı onun  daxilindəki  toplananların işarəsinin əksinə dəyişir.

     Cavab:Mötərizənin qarşısında müsbət işarəsi olduqda  mötərizə daxilindəki toplananların   işarəsi oldugu kimi qalır.

     Tədqiqatın aparılması: Dərslikdəki № 1- 7 tapşırıqları ayrı-ayrı işçi vərəqləri şəklində tərtib edilir.Bu tapşırıqları yerinə yetirmək üçün şagirdləri qruplara bölürəm.

      İşçi vərəqi-1.

 Verilmiş ifadələrin fərqini və cəmini yazın və sadələşdirin.

a    a)     (-8- b) + ( a +23 )  =

       b)    (-8-b)- (a +23 ) =

    İşçi vərəqi-2

       a=-25 olduqda aşagıdakı ifadənin qiymətini tapın

         -6 (2a-7) + 3=

    İşçi vərəqi-3.

  Aşagıdakı tənliyi həll edin

  -12-( 15 + x )=28

    İşçi vərəqi -4

  a + b =35 olarsa,

    42 +a -58+b  ifadəsini sadələşdirin

Ümumiləşdirmə  və nəticə:

Yenidən tədqiqat sualına qayıdıram şagirdlərin fikirlərini ümumiləşdirərək

aşagıdakı yekun fikri vurgulayıram.”Mötərizələrin açılması ilə hesablama işini sadələçdirmək və nəticəni  əlverişli yolla əldə etmək mümkündür”

    Qiymətləndirmə:Şagirdlərin dərs boyu cavablarını ,iştirakını 3 səviyyədə qiymətləndirirəm.